امام شناسی ۲

تعیین شخص امام با کیست؟
حال، تعیین شخص امام با کیست؟ آن مربوط به وحی است. وقتی از دیدگاه فطرت و عقل، لزوم امام معصوم مسلّم شد، نوبت وحی می رسد و دارندگان شرایط امامت را معرفی و مشخّص می کند و راه به روی شیادان فساد انگیز می بندد. زیرا همان گونه که اگر غذا و آب سالم به آدم گرسنه و تشنه نرسد ، به سراغ غذای مضر و مفسد میرود، اگر امام حق به بشر عرضه نشود، به حکم فطرت سراغ مدّعیان کاذب میرود. اینجاست که مشعل فروزان وحی، راه فطرت و عقل را روشن میکند و میگوید:
« جعلنا هم ائمه یهدون بامرنا و اوحینا الیهم فعل الخیرات و اقام الصلاه ایتاء الزکاه و کانوا لنا عابدین» (انبیاء ۷۳)
« ما گروهی را به عنوان امامان و پیشوایان حق قرار داده زمام امر هدایت را به دست آنـها سپرده ایم و وجود آنها را به طور ذوحی تکوینی منبع خیرات و برکات قرار داده ایم».

همان کس که تقاضای غذا در وجود انسان قرار داده ، غذا هم عرضه کرده است. تقاضای آب قرارداده، آب هم به او عرضه کرده است. جنین را در رحم مادر؛ خون طلب آفرید ، خون هم به او عرضه کرده است . وقتی هم به این دنیا منتقلش کرده ،مزاجش را شیر طلب گردانیده و پستان پر از شیر نیز در اختیارش گذاشته است. در تمام مراحل، متناسب با تقاضا،عرضه ی کافی کرده است، هم تقاضا از او و هم عرضه از اوست ، حالا همان کس که تقاضای امام در وجود انسان قرار داده است، هم او باید امام متناسب باآن تقاضا را به او عرضه کند و کرده است ، چنان که می گوید:
« وجعلنا هم ائمه یهدون بامرنا…» «… وکلا جعلنا صالحین» (انبیاء ۷۲)
ابتدا صلاحیت و شایستگی مخصوص به آنها دادیم و سپس منصب امامت را به آنها عطا کردیم.
منصب امامت پس از احراز صلاحیّت در باره ی حضرت ابراهیم خلیل (ع) می فرماید:
« و اذا بتلی ابراهیم ربه بکلمات ما تمّهن قال انی جاعلک للناس اماما…» (بقره ۱۲۴)
برای ابراهیم صحنه ها ی امتحانی سنگین پیش آوردیم تا زمینه ی امامت در وجودش فراهم شود . پس ازطی مراحل متعدّد گفتیم : اینک تو را امام برای مردم قرار دادیم. ازلام «للناس»؛احتمالاً میشود فهمید که امام ،مطلوب طلب درونی انسان ها ست . در آیه ی دیگرمی فرماید: « … فامّا یاتینّکم منی هدی …»؛ « از جانب من ، هدایت خواهد آمد ». آن گاه ؛ « فمن تبع هدای فلا خوف علیهم و لا هم یحزنون » « هرکس از هدایت من تبعیت کند، در دنیا و آخرت خوف و حزنی نخواهد داشت، چون موافق با فطرت حرکت کرده است».(بقره ۳۸) چنان که میفرماید: « فاقم و جهک للدین حنیفاً فطرت الله التی فطر ا لناس علیها …»(روم ۳۰ ( دلبستگی به خدا و امام که مظهر صفات خداست، دین و مقتضای فطرت است و دین قیم و استوار که تبدیل بردار نیست ، همین تقاضا است که در فطرت شما قرارداده ایم . هم خدا جویی و هم امام جویی. برای تائید مطلب ، چند جمله ای از اذن دخول به مشاهد مشرفه که از معصومین (ع) رسیده است، می خوانیم. متاسفانه ما غالباً به ظواهر الفاظ اکتفاء می کنیم و تدبر و تامل در محتوا ی آنها نمی کنیم . در آداب زیارت فرموده اند: وقتی کنار روضه مطهر پیامبر اکرم (ص) وسایر مشاهد مشرفه رسیدید، بایستید، وبا ادب و خضوع تمام بگویید: « اللّهم ان هذه بقعه طهرتها» ؛ « خدایا؛ اینجا که ایستاده ام؛ مکان مقدسی است که تو به آن طهارت داده ای». همانطور که فرموده ای: « …انّما یرید الله لیذهب عنکم الرّجس اهل البیت و یطهرّکم تطهیراً» (سوره احزاب ۳۳) ( حیث اظهرت فیها ادله التوحید) در اینجا ، ادله ی توحید را ظاهر ساخته ای. آنان که دلیل راهند تا ما را به قرب کمال مطلق برسانند و موحدمان بسازند.
ادامه دارد…